Jedna księga wieczysta – jedna nieruchomość. Taka niby oczywista oczywistość, ale nadal dla wielu osób temat nie jest jasny i budzi zdziwienie. Wyjaśnijmy sobie więc tę kwestię raz na zawsze! W jednej księdze wieczystej może być wpisana tylko jedna nieruchomość. W ramach jednej nieruchomości może być wydzielona geodezyjnie
Sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale (podjętej w składzie 7 sędziów) z 24 października 2011 r. – sygn. I FPS 2/11. Stan faktyczny Naczelny Sąd Administracyjny (przy rozpatrywaniu skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 30 marca 2010 r. sygn. akt VIII SA/Wa 866/09 uchylającego interpretację indywidualną tego organu z 9 września 2009 r.) postanowieniem z 28 czerwca 2011 r. - sygn. akt I FSK 941/10 przedstawił składowi siedmiu sędziów NSA zagadnienie prawne: Czy sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Nr 54, poz. 535 ze zm.) w zw. z art. 2 pkt 6 tej ustawy, czy świadczenie usług w rozumieniu jej art. 8 ust. 1?W orzecznictwie sądów administracyjnych dominuje bowiem pogląd, którego przykładem jest zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji, że w przypadku sprzedaży udziałów w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz we współwłasności budynków, mamy do czynienia ze świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o stanowisko pojawia się w wyrokach, w których nie dokonuje się analizy charakteru takich czynności. Wówczas koncentrując się na innych kwestiach prawnych, sądy administracyjne na ogół traktują zbycie udziału w prawie własności (użytkowania wieczystego) nieruchomości jako dostawę towaru. Stanowisko zajmowane w orzecznictwie w nie jest więc jednolite. Usługa, czy dostawa towaru? Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. zwrócił uwagę, że w wyroku NSA z 1 października 2008 r. (sygn. akt I FSK 1242/07) - stanowiącym swoisty wzorzec dla przeważającego dotąd kierunku wykładni – podkreślony został niematerialny charakter udziałów w prawie użytkowania wieczystego oraz współwłasności wyroku z 1 października 2008 r. przypomniano, że udział we współwłasności jest prawem majątkowym, w którym wyraża się zakres uprawnień względem rzeczy wspólnej (art. 195 i następne W związku z tym nie ma żadnego uzasadnienia utożsamianie takiego udziału we współwłasności nieruchomości z częścią budynku lub budowli, którą obejmuje definicja towaru, zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Dlatego też (zdaniem NSA wyrażonym w wyroku z 1 października 2008 r.) sprzedaż udziału we współwłasności budynku nie może stanowić dostawy towaru gdyż prowadziłoby to do utożsamienia rzeczy z udziałem w Sąd Administracyjny w wyroku z 1 października 2008 r. odwołał się także do regulacji zawartej w art. 5 ust. 3 VI Dyrektywy (obecnie art. 15 ust. 2 lit. a Dyrektywy 112), w której umożliwiono państwom członkowskim wprowadzenie w ustawodawstwie krajowym uznania za rzeczy określonych udziałów w nieruchomości. Podkreślił jednakże, że ustawodawca krajowy z takiej możliwości nie skorzystał uznając jedynie za dostawę towarów niektóre prawa na nieruchomościach wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT. W konsekwencji, z uwagi unormowanie zawarte w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, należało uznać, że sprzedaż udziału będzie świadczeniem sposób wykładni, jaki zaprezentował NSA w ww. wyroku z 1 października 2008 r., został na ogół krytycznie oceniony w piśmiennictwie, czego przykładem jest przedstawiony przez Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu do ww. postanowienia z 28 czerwca 2011 r. artykuł W. Nykiela i M. Sęk, Zbycie udziału we współwłasności nieruchomości - dostawa towarów czy świadczenie usług? (Przegląd Podatkowy 2011/3 i 4).Autorzy artykułu uznali, dokonując głębokiej analizy prawa krajowego i wspólnotowego, a także dotychczasowego orzecznictwa i piśmiennictwa w tym zakresie, że przeniesienie udziału we współwłasności nieruchomości prowadzi w istocie do takiego samego skutku jak przeniesienie własności takiej nieruchomości. W obu przypadkach dochodzi do spełnienia podstawowej przesłanki z definicji dostawy towaru zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT tj. do przeniesienia na nabywcę prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zwrócili też uwagę na wątpliwe argumenty, wyprowadzane z polskiego tekstu VI Dyrektywy (Dyrektywy 112), który odbiega od istoty regulacji wspólnotowej dotyczącej dóbr uważanych za rzeczy, co potwierdza brzmienie odpowiednich przepisów zawartych w innych językach (j. angielskim i j. niemieckim). Ponadto podnieśli, że za zrównaniem podatkowych skutków zbycia nieruchomości i zbycia udziału w nieruchomości przemawia wykładnia funkcjonalna i cele Dyrektywy, które sprzeciwiają się zróżnicowanemu z podatkowego punktu widzenia traktowaniu podatników w zależności od liczby podmiotów uczestniczących w opodatkowanej czynności, która z gospodarczego punktu widzenia ma taki sam wadliwość stanowiska zajmowanego w orzecznictwie co do zaliczania sprzedaży udziału w rzeczy do odpłatnego świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT zwróciła też wcześniej uwagę S. Brzeszczyńska w artykule "Sprzedaż udziału w nieruchomości" (Monitor Podatkowy z 2010 nr 6, s. 11 – 16). Autorka podniosła że błędem popełnianym przez sądy administracyjne jest przywiązywanie zbyt dużej wagi do cywilnoprawnego charakteru udziału w rzeczy, a pomijanie podatkowej definicji dostawy towarów. Podkreśliła, że spór co do charakteru takiej czynności nie dotyczy tego, czy udział w rzeczy jest towarem czy nim nie jest, lecz tego czy nabycie udziału w rzeczy daje nabywcy prawo do dysponowania nią jak właściciel. Reasumując, stwierdziła, że nie ma żadnych podstaw, aby sprzedaż udziału w rzeczy uznawać w świetle regulacji dotyczącej podatku od towarów i usług za świadczenie Kto musi rejestrować sprzedaż kasą fiskalną?Polecamy: Co grozi za brak kasy fiskalnej? Trzeba badać, czy doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - uzasadnienie uchwały NSANaczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. przypomniał, że wykładnia przepisów ustawy o VAT, jako regulacji prawnej wprowadzającej do krajowego systemu prawnego prawo wspólnotowe powinna przede wszystkim respektować cele, które ma realizować to też przy rozstrzyganiu w sytuacjach wątpliwych czy dana czynność jest dostawą towarów czy też usługą należy w pierwszym rzędzie badać gospodarczy charakter takiej czynności opisany poprzez art. 7 ust. 1 ustawy o VAT tj. ustalać czy dochodzi do odpłatnego przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak ten aspekt wielokrotnie zwracano uwagę w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego – np. w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z 8 stycznia 2007 r., sygn. akt I FPS 1/06).W przypadku sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu, jak również udziału we współwłasności budynków takie przeniesienie prawa jak wynika z art. 195 stanowi rodzaj własności, który charakteryzuje się tym, że jedno i to samo prawo własności tej samej rzeczy (w tym przypadku nieruchomości) przysługuje więcej niż jednej podkreśla się w doktrynie każdemu ze współuprawnionych przysługuje to samo prawo, którego zakres może być tylko różny ze względu na sam sposób podziału wspólnego prawa tzn. na wielkość udziału w nim (S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga druga, Własność i inne prawa rzeczowe, Warszawa 2001 r. s. 221 – 222).W związku z tym sprzedaż udziału we współwłasności budynku, tak jak i udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu, prowadzi do przeniesienia na nabywcę takiego udziału prawa do rozporządzania tymi towarami tak jak też na gruncie ustawy o VAT taka czynność nie może prowadzić do innych skutków prawnych niż sprzedaż towaru przez jedynego właściciela (użytkownika wieczystego), która niewątpliwie - w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - stanowi dostawę towarów bowiem w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. zauważył też, że zróżnicowanie takich skutków w przypadku przyjęcia, że mamy do czynienia przy sprzedaży udziału we współwłasności (użytkowaniu wieczystym) z usługą, a przy rozporządzeniu własnością (użytkowaniem wieczystym) z dostawą prowadzi do naruszenia konstytucyjnej zasady równości podmiotów wobec występują bowiem istotne przesłanki umożliwiające odmienne podatkowo traktowanie stron tych stosunków prawnych. Ponadto uznanie czynności, której opodatkowanie stanowiło przedmiot interpretacji indywidualnej Ministra Finansów kontrolowanej w zaskarżonym wyroku Sądu pierwszej instancji, za usługę, godziłoby w zasadę racjonalnego ustawodawcy, która musi być uwzględniana w demokratycznym państwie podzielił również wątpliwości podnoszone w piśmiennictwie, co do zasadności argumentów prezentowanych w orzecznictwie, opartych na literalnej wykładni polskiej wersji językowej art. 5 ust. 3 lit. a VI Dyrektywy (art. 15 ust. 2 lit. a Dyrektywy 112).Dokonywanie wykładni językowej przepisów wspólnotowych wymaga bowiem porównywania tekstów zawartych w różnych wersjach językowych, a przede wszystkim ustalania celu danej analizy tylko do polskiego brzmienia jednego przepisu Dyrektywy nie jest wystarczające do prawidłowego odczytania wspólnotowej normy prawnej i zinterpretowania w jej kontekście odpowiedniego przepisu ustawy, który ma ją wprowadzić do porządku Uchwała 7 sędziów NSA z 24 października 2011 r. – sygn. I FPS 2/11
Możemy dowolnie dysponować swoim udziałem, który otrzymaliśmy w spadku bądź w darowiźnie. Swobodnie możemy go sprzedać lub zastawić. Często zdarza się, że wejdziemy w posiadanie udziału w nieruchomości poprzez spadek lub darowiznę i nie zawsze mamy możliwość porozumienia się z pozostałymi współwłaścicielami nieruchomości. Nie chcą nas spłacić, a sami żądają
Podatek dochodowy Sprzedaż nieruchomości po zniesieniu współwłasności a podatek dochodowy Indywidualne porady prawne Marcin Sądej • Opublikowane: 2021-12-10 Ojciec był współwłaścicielem działki niezabudowanej w udziale 1/2 (drugim współwłaścicielem był brat ojca). Nabycie nastąpiło w latach 80. Trzy lata temu, w ramach postępowania sądowego nastąpiło nieodpłatne zniesienie współwłasności działki na rzecz ojca, w rezultacie stał się on jedynym jej właścicielem. W tym roku ojciec zamierza sprzedać działkę. Czy będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości? Czy data nabycia traktowana jest tutaj jako data postanowienia sądowego sprzed trzech lat, czy można przyjąć datę nabycia jako pierwotną datę nabycia współwłasności? Jeżeli podatek trzeba będzie zapłacić, czy powinien zostać odprowadzony od całości czy tylko od 1/2? Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Zniesienie współwłasności W pierwszej kolejności odnieśmy się do przepisów Kodeksu cywilnego ( Zgodnie z art. 210 – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. W myśl art. 211 i 212 zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W wyniku dokonania zniesienia współwłasności możliwe jest zatem przyznanie rzeczy jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli. Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz nabywa jej część ponad dotychczas posiadany i przysługujący jej udział w rzeczy. Odpłatne zbycie przed upływem 5 lat Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT – opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli zostało dokonane w ciągu 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie. Użyty w przepisie termin „odpłatne zbycie” obejmuje szeroki zakres umów i mieści się tam każde przeniesienie własności całości lub części nieruchomości za wynagrodzeniem. W myśl art. 155 – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości Z przedstawionych regulacji wynika zatem, że dla powstania obowiązku podatkowego w pierwszej kolejności kluczowe jest określenie momentu nabycia. W przypadku Pana ojca będą to dwa momentu: ½ nieruchomości nabył w latach 80. na skutek zakupu na współwłasność – w stosunku do tej części nieruchomości upłynęło więcej niż 5 lat, zatem odpłatne zbycie co do tej części nie będzie opodatkowane; drugą połowę nieruchomości nabył w 2018 r. na skutek zniesienia współwłasności – w stosunku do tej części nieruchomości okres opodatkowania sprzedaży trwa do r. Powyższe oznacza, że jeżeli ojciec w tym momencie sprzeda całą nieruchomość, to będzie zobowiązany do zapłaty podatku od połowy wartości nieruchomości nabytej w drodze zniesienia współwłasności. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Indywidualne porady prawne Indywidualne Porady Prawne Masz problem z podatkiem dochodowym?Opisz swój problem i zadaj pytania.(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 17 stycznia 2007 roku (sygn. II CSK 416/06) przesłanką zasiedzenia części nieruchomości określonej udziałem ułamkowym w jej współwłasności jest istnienie wystarczająco długiego okresu posiadania samoistnego oraz wyraźnie i jednoznacznie zamanifestowane na zewnątrz, w taki sposób
Często się zdarza, że własność mieszkania przysługuje dwóm lub większej liczbie osób. Przepisy Kodeksu cywilnego zakładają, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych stron. Nie dotyczy to sytuacji, gdy osoby otrzymały różny udział w prawie do mieszkania, na przykład w drodze spadku albo darowizny. Warto zatem wiedzieć, jakie prawa i obowiązki mają współwłaściciele, a także w jaki sposób można znieść współwłasność czym polega zarząd nieruchomością wspólną?Nieruchomość wspólna to elementy budynku lub gruntu, które stanowią współwłasność wszystkich właścicieli wyodrębnionych lokali. Termin ten ma zastosowanie zwłaszcza w przypadku zamieszkiwania w budynkach wielorodzinnych lub kamienicach. W praktyce posiadanie prawa własności określonego lokalu daje właścicielowi udział we współwłasności takiej nieruchomością wspólną wiąże się z partycypowaniem współwłaścicieli w podejmowaniu ważnych decyzji, takich jak planowanie inwestycyjne czy ocieplenie budynku. Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu (np. do sprzedaży, darowizny mieszkania) potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. Bez zgody współwłaścicieli, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą oni żądać rozstrzygnięcia tej sprawy na drodze i obowiązki współwłaścicieli nieruchomościKażdy ze współwłaścicieli ma obowiązek do współdziałania w zarządzie rzeczą wspólną. Do czynności zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. Brak zgody oznacza, że każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do wykonania czynności. Jeżeli większość współwłaścicieli postanawia dokonać czynności, która jest sprzeczna z zasadami prawidłowego zarządu, pozostali mogą ubiegać się o rozstrzygnięcie sprawy przez zarządcy w przypadku braku zgody Każdy ze współwłaścicieli może wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy, jeżeli nie można uzyskać zgody większości współwłaścicieli w istotnych sprawach. Jest to także możliwe, gdy większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub krzywdzi mniejszość. Współwłaściciel sprawujący zarząd rzeczą wspólną może żądać od pozostałych współwłaścicieli wynagrodzenia, które odpowiadałoby uzasadnionemu nakładowi jego we współwłasności nieruchomościKażdy ze współwłaścicieli ma prawo do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej (czynsz najmu mieszkania) przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów. Na takich samych zasadach współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną (podatki, czynsz, opłaty eksploatacyjne oraz rachunki).Zniesienie współwłasności nieruchomościKażdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności nieruchomości. Uprawnienie to może być wyłączone przez umowę na czas nie dłuższy niż 5 lat. W ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na kolejne 5 zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów ulega wyrównaniu przez dopłaty pieniężne. Rzecz niepodzielna może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów Kodeksu zniesienia współwłasności nieruchomości Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznacza termin oraz sposób ich uiszczenia, wysokość odsetek, a w razie potrzeby także kwestię ich zabezpieczenia. W przypadku rozłożenia należności na raty, terminy płatności nie mogą łącznie przekraczać 10 lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może zadecydować o odroczeniu terminu zapłaty wymagalnych więcej:Czy możliwe jest nabycie nieruchomości wspólnej przez jednego ze współwłaścicieli w drodze zasiedzenia?Współwłaściciele garaży nie mogą korzystać ze swoich prawZałożenie księgi wieczystej dla nieruchomości, gdy nie można ustalić spadkobierców współwłaścicielaArtykuł zaktualizowany:20 sierpnia 2020
Można więc mówić o wydatkach koniecznych służących do utrzymania nieruchomości w odpowiednim stanie (na konserwacje czy remonty), wydatki użyteczne, które zwiększają wartość nieruchomości, oraz pozwalające ograniczyć koszty zużycia mediów. Opłaty należne od członka wspólnoty wylicza się na podstawie jego udziału, a nie
Wielość współwłaścicieli może rodzić problemy – w szczególności, gdy pomiędzy nimi nie panuje zgoda. Można je rozwiązywać na wiele sposobów, w szczególności umownie bądź sądownie ustalić zasady zarządu rzeczą wspólną. Gdy jednak i to nie pomaga, należy rozważyć wyjście ze współwłasności. Powstaje pytanie, czy lepiej dokonać zbycia udziałów, czy może jednak wybrać zniesienie współwłasności? Dowiesz się w poniższym artykule! Czym jest współwłasność? Współwłasnością określa się w prawie cywilnym taki stan, w którym własność danej rzeczy ruchomej lub nieruchomości przysługuje niepodzielnie więcej niż jednej osobie. Chodzi zatem o sytuację, w której żadnej z osób nie będzie przysługiwało wyłączne prawo do danej rzeczy ani też wyłączność w określonym aspekcie prawa własności (korzystanie, rozporządzanie rzeczą itd.). Należy również zaznaczyć, że współwłasność to udział każdego ze współwłaścicieli w całości rzeczy. Nie jest zatem tak, że każdemu przynależy jakaś konkretna jej część. Każdy z nich jest natomiast właścicielem całości w odpowiednim stosunku (ułamku). Od powyższego odróżnić należy współwłasność łączną, która występuje między innymi przy wspólności majątkowej małżeńskiej i przy wspólności majątku spadkowego. Tego rodzaju wspólność objęta jest innymi zasadami i nie dzieli się na udziały. Ogólne zasady dotyczące zniesienia współwłasności i zbycia udziałów we współwłasności nie dotyczą tzw. współwłasności łącznej istniejącej między innymi w przypadku wspólności w małżeństwie, wspólności majątku spadkowego i majątku w spółce cywilnej. Udziały we współwłasności W braku innych ustaleń uznaje się, że każdy ze współwłaścicieli ma równy udział w prawie własności. Wielkość udziału w wielu przypadkach ma wpływ na wykonywanie prawa własności. Niektóre z praw i obowiązków zależą na przykład od tego, czy udział jest większościowy – tak jest w przypadku zarządu rzeczą wspólną. W innych przypadkach od wielkości udziału zależy rozmiar uprawnień, np. zakres prawa do pobierania pożytków z rzeczy. Zasadą są równe udziały współwłaścicieli. Wielkość udziału przekłada się przede wszystkim na zarząd rzeczą wspólną oraz rozmiar uprawnień współwłaściciela. Część praw i obowiązków nie zależy jednak od tego, jaki udział posiada współwłaściciel. Rozporządzanie udziałem we współwłasności Jednym z istotniejszych uprawnień każdego współwłaściciela jest uprawnienie do samodzielnego rozporządzania własnym udziałem w rzeczy wspólnej. Mówiąc o rozporządzeniu udziałem, mamy natomiast na myśli: przeniesienie udziału; obciążenie udziału (użytkowanie, zastaw, hipoteka); zmiana treści udziału (tzw. podział quoad usum). Samodzielnie – bez udziału ani zgody pozostałych współwłaścicieli – możemy zatem zbyć udział we współwłasności. Możliwe jest także zbycie części swoich praw. W przypadku obciążenia udziału należy zaznaczyć, że dopuszczalność zależy także od reżimu prawnego dotyczącego danego obciążenia. Dużą zaletą zbycia udziału we współwłasności jest możliwość dokonania tej czynności samodzielnie bez zgody, a nawet bez poinformowania pozostałych współwłaścicieli. Możliwe jest również zbycie części udziału. W sytuacjach spornych możemy również skorzystać z tzw. podziału quoad usum (czyli podziału rzeczy do korzystania). W takiej sytuacji zawieramy umowę z pozostałymi współwłaścicielami dotyczącą sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, podziału ciężarów i pożytków z rzeczy. Zbycie udziału – zasady Przeniesienie udziału na osobę trzecią to de facto przeniesienie części prawa własności. Do tego rodzaju transakcji stosuje się te same regulacje prawne, które znajdują zastosowanie w przypadku przeniesienia własności rzeczy w całości. W szczególności, jeżeli przenosimy udział w prawie własności nieruchomości, konieczne jest zawarcie stosownej umowy w formie aktu notarialnego. Również obciążenie udziału we współwłasności wymaga zachowania takiej formy. Istotna w tym kontekście jest również zasada, zgodnie z którą rozporządzenie może dotyczyć wyłącznie takiej wiązki praw i obowiązków, która nam przysługuje. Nie możemy zatem sprzedać nic ponad nasz udział. Zbycie udziału we własności rzeczy stanowi transakcję analogiczną do zbycia całego prawa własności. Przepisy prawne nie przewidują szczególnych regulacji w tym zakresie – obowiązują zasady ogólne. Ograniczenia możliwości rozporządzenia udziałem Ogólne prawo do rozporządzania udziałem przez współwłaściciela doznaje niekiedy wyjątków. Jednym z nich jest uregulowane w art. 166 Kodeksu cywilnego prawo pozostałych współwłaścicieli do pierwokupu udziału w razie sprzedaży przez współwłaściciela nieruchomości rolnej, jeżeli prowadzą gospodarstwo rolne na gruncie wspólnym. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy współwłaściciel prowadzący jednocześnie gospodarstwo rolne sprzedaje swój udział we współwłasności wraz z tym gospodarstwem albo gdy nabywcą jest inny współwłaściciel lub osoba, która dziedziczyłaby gospodarstwo po sprzedawcy. Zniesienie współwłasności jako uprawnienie współwłaściciela Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Ustawodawca uwzględnił w jej konstrukcji okoliczność, że stan ten w sposób naturalny prowadzi do konfliktu. Współwłasność jest zatem uważana za stan przejściowy, a każdy ze współwłaścicieli powinien mieć możliwość wyjścia z tej sytuacji. Prawo żądania zniesienia współwłasności może być realizowane na drodze porozumienia pomiędzy współwłaścicielami. W przypadku nieruchomości pamiętać należy o formie aktu notarialnego. W razie braku polubownego załatwienia sprawy współwłaścicielowi przysługuje natomiast ochrona prawna – roszczenie o zniesienie współwłasności, które można realizować przed sądem. Zniesienie współwłasności to uprawnienie każdego współwłaściciela. Jest to roszczenie, którego można dochodzić przed sądem. Nie jest jednak wykluczone umowne zniesienie współwłasności. Ograniczenie prawa do zniesienia współwłasności Z uwagi na fakt, że niekiedy samym współwłaścicielom może zależeć na utrzymaniu stanu wspólności, choćby z uwagi na wspólne przedsięwzięcie dotyczące rzeczy wspólnej, ustawodawca dopuszcza ograniczenia w tym zakresie. Kodeks cywilny wskazuje, że uprawnienie do zniesienia współwłasności może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze pięć lat. Można je ponowić. Współwłaściciele mogą umownie wyłączyć możliwość zniesienia współwłasności na maksymalnie 5 lat. Taka umowa może być przez nich ponownie zawarta po upływie tego terminu. Sądowe zniesienie współwłasności W przypadku wartościowych rzeczy, w tym nieruchomości, sądowe zniesienie współwłasności może okazać się dobrym wyborem również wtedy, gdy pomiędzy współwłaścicielami nie ma sporu. Opłata sądowa przy przedłożeniu zgodnego planu podziału wyniesie jedyne 300 zł, niezależnie od wartości rzeczy. Stawki notarialne są natomiast uzależnione od wartości dzielonej rzeczy i mogą wynosić nawet 10 000 zł. Sądowe zniesienie współwłasności w przypadku nieruchomości jest korzystniejsze niż notarialne. Koszt zgodnego podziału przed sądem to 300 zł. Z praktyki wynika, że porozumienie w przedmiocie zniesienia współwłasności nie jest zbyt częstym zjawiskiem. W braku konsensusu konieczne jest sądowe zniesienie współwłasności. Ponadto, jeżeli do sądu nie składamy zgodnego planu podziału rzeczy wspólnej, musimy przygotować się na wyższe koszty – 1000 zł. Sądowe zniesienie współwłasności w przypadku sporu będzie się również wiązać z wieloletnim postępowaniem sądowym. Zniesienie czy zbycie? Podsumowując, z formalnego punktu widzenia najprostszym sposobem wyjścia ze współwłasności jest sprzedaż udziału osobie trzeciej. W praktyce jednak niezwykle ciężko znaleźć nabywcę, gdyż mało kto jest zainteresowany tego rodzaju transakcją. Pozostaje zatem zniesienie współwłasności – umowne lub sądowe. Z tych dwóch natomiast sądowe może pomóc zaoszczędzić koszty przy założeniu zgodnego wniosku co do podziału – nie pozwoli natomiast zaoszczędzić czasu. Gdy istnieje spór między współwłaścicielami, jedynym wyjściem jest podział sądowy przy zwiększonych kosztach.
Podkreślić należy, że osoby pozostające w związkach nieformalnych mogą nabywać nieruchomości w udziałach ułamkowych. Oznacza to, że każde z państwa może nabyć udział we współwłasności nieruchomości np. 1/2 czy 1/3. Przyjęte wielkości ułamków odpowiadają wartości rynkowej nabywanego udziału w konkretnej nieruchomości.
Sprzedaż udziału we współwłasności stanowi sprzedaż prawa, a nie materialnej ( fizycznej ) części gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu) i posadowionych na nim budynków. Dlatego sprzedaż udziałów w nieruchomości jest świadczeniem usług niepodlegającym zwolnieniu z opodatkowania VAT. Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 26 stycznia 2010 r. (sygn. I SA/Po 987/09), w którym podzielił tezę organów podatkowych wyrażoną w decyzjach urzędu kontroli skarbowej i Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu. Jednak częściej można się spotkać z odmienną interpretacją organów podatkowych. Przez świadczenie usług ustawa o VAT rozumie każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mniemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7, w tym również1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa (art. 8 ust 1 ustawy o VAT).Dlatego też zdaniem WSA sprzedaż udziałów w nieruchomości (jako sprzedaż prawa majątkowego, a nie rzeczy) jest świadczeniem usług niepodlegającym zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i przypadku współwłasności, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości, czy w prawie wieczystego użytkowania. Udział we współwłasności jest prawem majątkowym, który należy wyłącznie do współwłaściciela. Przy czym żadnemu ze współwłaścicieli nie przysługuje wyłączne prawo do fizycznie określonej części rzeczy. Istotą bowiem współwłasności jest niepodzielność prawa własności do rzeczy. Rozporządzenie udziałem obejmuje czynność przeniesienia tego udziału, a nie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT jest zawarta definicja dostawy towarów, która stwierdza, że przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak Faktura VAT od A do ZPolecamy: Kontrola podatkowa WSA w Poznaniu zauważył, że pod pojęciem dostawy towarów rozumie się nie tylko przeniesienie z prawnego punktu widzenia własności rzeczy, ale też przekazanie szeroko pojętej kontroli ekonomicznej nad rzeczą w taki sposób, że nabywca może tą rzeczą do pewnego stopnia dysponować jak przypomniał też, że Dyrektywa 2006/112/WE w art. 15 ust. 2 umożliwiła Państwom Członkowskim uznanie za dostawę towarów udziałów lub innych tytułów będących odpowiednikiem udziałów, dającym ich posiadaczowi, de iure lub de facto, prawo własności lub posiadania nieruchomości lub ich części oraz określonych praw ustanowionych na nieruchomościach, a także praw rzeczowych dających posiadaczowi prawo do używania nieruchomości. Polski ustawodawca mógł więc na mocy wskazanego wyżej przepisu Dyrektywy uznać za dostawę towarów zbycie ułamkowego prawa takiej jednak możliwości krajowy ustawodawca nie skorzystał, uznając jedynie za dostawę towarów niektóre prawa na nieruchomościach tj. ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu rodzinnego (patrz art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT).Ustawodawca polski chcąc uznać udział w nieruchomości czy to budynkowej, czy to gruntowej za towar w rozumieniu ustawy o VAT powinien wyraźnie to też zdaniem WSA w Poznaniu oraz UKS i Dyrektora Izby Skarbowej w tym mieście w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomości mamy do czynienia ze świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o zauważyć, że jest to rzadki przykład jednolitej interpretacji tej kwestii. Bo choć sądy administracyjne od dość dawna prezentowały tezy analogiczne do ww. wyroku WSA w Poznaniu, to wśród organów podatkowych dominował dotąd i nadal jest prezentowany pogląd, że sprzedaż udziału w nieruchomości jest dostawą towaru. Tak stwierdzono np. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 5 maja 2010 r. (nr IPPP2/443-97/10-5/AO), z 18 sierpnia 2010 r. (nr IPPP1-443-511/10-4/BS), czy Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 4 czerwca 2010 r. (nr ITPP2/443-194/10/MD).Źródło: Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 26 stycznia 2010 r. (sygn. I SA/Po 987/09). Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
Jeżeli mamy pełne prawo do swoich udziałów w danej nieruchomości i nie blokuje nas wyżej wspomniane prawo pierwokupu, udziału w nieruchomości możemy odsprzedać dowolnie wybranej przez siebie osobie bądź firmie. Jeżeli nie chcemy poświęcać czasu na liczne spotkania z potencjalnymi kupującymi, a także potrzebujemy szybkiego
Współwłasność w nieruchomości często zamiast korzyści przynosi wiele problemów. Nie zawsze współwłaściciele mogą dojść między sobą do porozumienia odnośnie sposobu korzystania z wspólnej nieruchomości. Czasem po prostu najlepiej postarać się o zniesienie współwłasności. Poniżej o tym, jak to zrobić. Definicja współwłasności została zawarta w art. 195 który stanowi, iż "Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność)." Chcąc wymienić cechy współwłasności, należy przede wszystkim wskazać na: jedność przedmiotu, wielość współwłaścicieli oraz niepodzielność wspólnego prawa, która jest rozumiana w ten sposób, iż każdy ze współwłaścicieli ma prawo do całej rzeczy, a nie do wyodrębnionej jej części. Należy mieć świadomość, iż co do zasady dążenie do "wyjścia" ze współwłasności nieruchomości jest działaniem pożądanym, ponieważ służy doprowadzeniu nieruchomości do stanu prawnego, który pozwala na nieskrępowany obrót prawny taką nieruchomością. Dodatkowo istotnym czynnikiem motywującym do zniesienia współwłaścicieli nieruchomości jest również to, że większość czynności podejmowanych wobec wspólnej nieruchomości między współwłaścicielami należy z nimi uzgadniać, a jeżeli takiej zgody brak, to pozostaje konieczność zwrócenia się do sądu, aby ten w imieniu jednego współwłaściciela bądź części współwłaścicieli wyraził zgodę na podjęcie przez resztę współwłaścicieli czynności dotyczących ich wspólnej nieruchomości. RODZAJE WSPÓŁWŁASNOŚCI W naszym systemie prawnym współwłasność może być albo współwłasnością w częściach ułamkowych (taką regulują przepisy kodeksu cywilnego) albo współwłasnością łączną, czyli taką, która może powstać tylko z określonych stosunków prawnych na podstawie przepisów regulujących te stosunki. Cechą charakterystyczną współwłasności łącznej jest jej bezudziałowy charakter i dlatego współwłaściciele nie mogą rozporządzać swoim prawem dopóki trwa współwłasność łączna (przykładem współwłasności łącznej jest ustawowa wspólność małżeńska). Z kolei współwłasność ułamkowa polega na tym, że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony ułamkiem (np. 1/2 udziału własności nieruchomości) i co istotne - każdy ze współwłaścicieli może dowolnie rozporządzać swoim udziałem w tym prawie bez zgody pozostałych współwłaścicieli. NOTARIUSZ CZY SĄD Pierwszy sposób zniesienia współwłasności to umowa - czyli warunkiem koniecznym do notarialnego zniesienia współwłasności jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W takim przypadku należy udać się ze stosownymi dokumentami do notariusza, który przygotuje akt notarialny. W drodze uzgodnień należy określić również stawkę taksy notarialnej, czyli wynagrodzenia notariusza, które uzależnione jest od wartości dzielonego majątku i może się wahać w granicach od 100 zł do 10 000 zł (§ 2 ust 3 pkt 2 w zw. z § 3 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej1). Niewątpliwą zaletą takiego rozwiązania jest jego szybkość - całość zajmuje nie więcej niż jeden dzień. Z kolei w przypadku konfliktu współwłaścicieli jedyną możliwą drogą pozostaje rozstrzygnięcie sprawy przez sąd. W takim wypadku można się spodziewać, iż sprawa będzie dłużej trwała, przy czym całkowity czas trwania postępowania jest bardzo zróżnicowany, gdyż zależy od postawy współwłaścicieli i ich stanowiska w trakcie postępowania. W takim wypadku jednak często bilans kosztów (zakładając zgodne stanowiska współwłaścicieli co do kluczowych kwestii) jest korzystniejszy niż w przypadku skorzystania z usług notariusza. W przypadku sądowego zniesienia współwłasności koszty sądowe od wniosku zależą od tego, czy wszyscy współwłaściciele są zgodni co do sposobu zniesienia współwłasności i czy przedstawiono zgodny projekt zniesienia współwłasności. W sytuacji, jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności, to od takiego wniosku pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych, w pozostałych przypadkach opłata stała jest pobierana w kwocie 1000 Wniosek taki należy złożyć do sądu rejonowego, w obrębie którego znajduje się nieruchomość. SPOSOBY SĄDOWEGO ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI W tym miejscu zaznaczyć należy, że nie każda nieruchomość może być podzielona, co może być spowodowane np. jej szczególnym charakterem lub nieznaczną wielkością. Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. Z wnioskiem o dokonanie podziału fizycznego może wystąpić każdy ze współwłaścicieli. Uprawnienie to jest wyłączone tylko wyjątkowo, tj. gdyby dokonanie podziału było sprzeczne z przepisami ustawy lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy (np. wtedy gdy po podziale działki utraciłaby ona status działki budowalnej) albo gdyby podział pociągał za sobą istotną zmianę tej rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, sąd dokonuje podziału na tyle części, ilu jest współwłaścicieli, w stosunku do wielkości udziałów. Dokonanie podziału w taki sposób, aby wyodrębnione części odpowiadały co do wartości wielkościom udziałów poszczególnych współwłaścicieli, nie zawsze jednak jest możliwe lub gospodarczo celowe, dlatego też jeżeli po dokonaniu takiego podziału zaistnieje różnica pomiędzy wartością np. utworzonych działek, to wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Warto wskazać, iż częstym sposobem zniesienia współwłasności w sytuacji jeżeli nieruchomości nie da się fizycznie podzielić jest przyznanie nieruchomości na własność jednemu ze współwłaścicieli. Przyznanie rzeczy wspólnej jednemu bądź kilku współwłaścicielom powoduje, że pozostali współwłaściciele otrzymują spłaty stanowiące równowartość ich udziału we współwłasności. SPRZEDAŻ I PODZIAŁ Kolejnym sposobem zniesienia współwłasności może być sprzedaż rzeczy wspólnej i podział pomiędzy współwłaścicieli uzyskanej ceny (tzw. podział cywilny). Sprzedaży zarządzonej przez sąd dokonuje się stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego w trybie postępowania egzekucyjnego (w drodze licytacji) i po sprzedaży następuje podział uzyskanej sumy pomiędzy uprawnionych. Trzeba jednak przyznać, że ten sposób zniesienia współwłasności zazwyczaj jest najmniej korzystny dla współwłaścicieli, gdyż cena nieruchomości w drodze licytacji jest dużo niższa niż ta, którą można by uzyskać w razie sprzedaży nieruchomości na wolnym rynku. Zniesienie współwłasności nie jest rzeczą łatwą, jednakże w wielu przypadkach jest to jedyne rozwiązanie, aby móc efektywnie zarządzać nieruchomością. To, w jaki sposób dokonamy zniesienia współwłasności, zależy w główniej mierze od relacji, jakie panują pomiędzy współwłaścicielami. Artykuł ukazał się w marcowym wydaniu miesięcznika "Farmer"
PZJyGL. 6buekq246i.pages.dev/1336buekq246i.pages.dev/106buekq246i.pages.dev/1706buekq246i.pages.dev/1216buekq246i.pages.dev/3386buekq246i.pages.dev/1266buekq246i.pages.dev/526buekq246i.pages.dev/576buekq246i.pages.dev/255
czy można sprzedać udział we współwłasności nieruchomości